ΔΙΑΖΥΓΙΟ: ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΕΤΑ ΑΠ’ΑΥΤΟ;
Μιχαλοπούλου Βασιλική, ψυχολόγος
Τις τελευταίες δεκαετίες οι κάθε είδους σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων – ερωτικές οικογενειακές και επαγγελματικές - περιγράφονται ως πολύπλοκες ,απαιτητικές και ακόμη πιο συχνά αδιέξοδες .Όταν συμβαίνει αυτό από τη μια πλευρά θεωρούμε ότι έχουμε παγιδευτεί σε μια επιφανειακή ή ανύπαρκτη επικοινωνία με τα πρόσωπα που μας ενδιαφέρουν , γεγονός που μας γεμίζει θλίψη απογοήτευση και θυμό .Από την άλλη εκλαμβάνουμε την κάθε διαφωνία και ένταση ως προσωπική απόρριψη .Το αποτέλεσμα είναι να βουλιάζουμε στις αρνητικές σκέψεις και να υποφέρουμε από ένα διαρκές συναίσθημα:
το συναίσθημα του ανικανοποίητου.
Γιατί αισθανόμαστε κολλημένοι σε καταστάσεις που είτε έχουμε συνηθίσει , είτε δεν τολμάμε να αλλάξουμε .Σταδιακά λοιπόν οδηγούμαστε σε ένα τέλμα προσδοκιών συναισθηματικής απογοήτευσης και απαισιοδοξίας για το παρόν και το μέλλον ,που εξουθενώνει τις αντοχές μας και ναρκοθετεί τον τρόπο που οριοθετούμε τον εαυτό μας και τη ζωή μας σε σχέση με τους άλλους.
Πάντα προκύπτουν αρνητικά γεγονότα και δυσάρεστα ζητήματα ανάμεσα στους ανθρώπους που μπορεί να τους φέρουν σε άβολη θέση. Αυτό δε σημαίνει απαραίτητα ότι οι σχέσεις που έχουν αναπτύξει καταλήγουν σε αδιέξοδο ή ακόμα
και σε διαζύγιο.
Όμως όταν οι διαφωνίες είναι επαναλαμβανόμενες και οι συγκρούσεις συχνές τότε οι αποστάσεις στη μεταξύ τους επικοινωνία παγιώνονται και αναπτύσσονται συμπεριφορές που φαίνεται να οδηγούν διαρκώς στο πουθενά. Η έναρξη της συμβίωσης, η έλευση των παιδιών ,η διαφορά ηλικίας και οι παράλληλες σχέσεις είναι οι κυριότεροι λόγοι που προκαλούν συναισθηματικό αδιέξοδο σε ένα ζευγάρι. Αυτό που συνήθως περιγράφεται ως αδιέξοδο στη σχέση δύο ανθρώπων, είναι η δυσκολία να πάρουν μια απόφαση ή να αποδεχτούν μια λύση που είναι αντίθετη με τις επιθυμίες τους ,τον τρόπο που έχουν οργανώσει τη ζωή τους και τις επιδιώξεις τους . Έτσι παγιδεύονται σε μια κατάσταση που τους δυσαρεστεί επειδή προσπαθούν να αποφύγουν το ψυχικό κόστος μιας απόφασης που θα τους βοηθήσει να προχωρήσουν μπροστά. Η δυσκολία αυτή μπορεί να διαρκέσει μεγάλο χρονικό διάστημα και έτσι να επηρεαστεί η συμπεριφορά τους, η ψυχική τους ηρεμία και η συναισθηματική τους
σταθερότητα .
Οι αλλαγές εξαρτώνται από την προσωπικότητα και το χαρακτήρα του κάθε ατόμου .Σε γενικές γραμμές οι περισσότεροι άνθρωποι σε καταστάσεις έντασης χάνουν την ψυχραιμία τους. Συμπεριφέρνονται παρορμητικά και υπερβολικά και συχνά δεν αποδέχονται ούτε μπορούν να διακρίνουν την πραγματική διάσταση των πραγμάτων. Μεγάλη σημασία έχει το πόσο ευέλικτο είναι το άτομο στις αλλαγές, πόσο εύκολα ή δύσκολα μπορεί να προσαρμοστεί σε νέες καταστάσεις .Για πολλούς ,αδιέξοδο στη σχέση σημαίνει ότι δεν μπορεί κανείς να δεχτεί ότι και τα πράγματα αλλά κι οι άνθρωποι αλλάζουν .Έτσι οι περισσότεροι επιμένουν να προσδοκούν από τους άλλους συμπεριφορές προκειμένου να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες και ανασφάλειες, χωρίς να υπολογίζουν τα «θέλω» του άλλου ή το αν μπορεί τελικά ο σύντροφος/σύζυγος να ταιριάξει με τις προσδοκίες που έχουν για τη μεταξύ τους σχέση.
Την αίσθηση αδιεξόδου στη σχέση ή ακόμα και στο γάμο την έχουν πιο συχνά οι γυναίκες από τους άντρες .Αυτό συμβαίνει επειδή είναι πιο συναισθηματικές και πιο δύσκολα αποφασίζουν να οδηγηθούν σε ριζικές αλλαγές .Από την άλλη πλευρά εκφράζουν πιο εύκολα τα συναισθήματά τους ,αποδέχονται τις αδυναμίες τους και έχουν διάθεση να επικοινωνούν περισσότερο απ’ ότι οι άνδρες. Πρέπει όμως να τονιστεί ότι το αδιέξοδο στις σχέσεις δεν είναι μια κατάσταση που εμφανίζεται ξαφνικά. Τις περισσότερες φορές οφείλεται στο γεγονός του ότι διατηρούν και τα δύο μέρη άλυτα και ανεπεξέργαστα τα προβλήματα και τις δυσκολίες της σχέσης για πολλά χρόνια ,θεωρώντας ότι όταν δεν συζητάς κάτι δεν υπάρχει. Όπως βέβαια η πραγματικότητα αποδεικνύει, το πρόβλημα επικοινωνίας όχι μόνο υφίσταται αλλά και διευρύνεται.
Σταδιακά συσσωρεύεται και ξαφνικά το ζευγάρι έρχεται αντιμέτωπο με όσα ζητήματα δεν έλυσε κατά το παρελθόν. Συχνά, είτε ο ένας είτε ο άλλος πιστεύει ότι τα ελαττώματα που έχει ο/ η σύντροφός του θα περιοριστούν ή θα εκλείψουν με το πέρασμα του χρόνου ή θα τον/την κάνουν να αλλάξει. Τελικά διαπιστώνουν ότι τα μειονεκτήματα συνεχίζουν να υπάρχουν και όχι μόνο δεν καταφέρνουν να αλλάξουν τον άλλον, αλλά αλλάζουν και τη δική τους συμπεριφορά και στάση σε σημείο που δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους. Και τότε μπορεί να διαπιστώσουν ότι δεν αξιολόγησαν σωστά ούτε την προσωπικότητα του άλλου, ούτε τις δικές τους δυνατότητες ,ούτε το πόσο σημαντικές ήταν τελικά κάποιες διαφορές που υπήρχαν από την αρχή.
Η διάθεση να ωραιοποιήσουμε την κατάσταση και τους ανθρώπους συχνά μας κάνει όλους να εθελοτυφλούμε μπροστά σε σοβαρά προβλήματα που αργότερα καλούμαστε να τα λύσουμε.
Σε αυτήν την κατάσταση οι συγκρούσεις είναι αναπόφευκτες και πολλές φορές ο τρόπος που γίνονται διαμορφώνει και την εικόνα που έχουμε για τη σχέση .Συχνά πολλά ζευγάρια συγκρούονται μόνο και μόνο για να συγκρουστούν. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει πάντα η πρόθεση να βρεθεί μέσω της έντασης λύση για το πρόβλημα αλλά μοιάζει με έκφραση ανταγωνισμού, με προσπάθεια επιβολής μιας άποψης με εκτόνωση συναισθημάτων. Η δυσκολία λοιπόν προκύπτει όταν οι συγκρούσεις παραμένουν σε αυτό το επίπεδο και δεν προχωρούν σε ουσιαστική συζήτηση για να εξευρεθεί μια λύση που να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές .
Συνοψίζοντας ,πρέπει να τονίσουμε ότι τα συνηθισμένα λάθη που γίνονται σε περιπτώσεις χωρισμού η διαζυγίου είναι κυρίως η αναβλητικότητα για συζήτηση με σκοπό την επίλυση των προβλημάτων και των δυσκολιών .Πολλές φορές επίσης δημιουργείται πρόβλημα όταν το άτομο συνηθίζει να μην παίρνει σαφή και ξεκάθαρη θέση απέναντι στα πράγματα ή στα γεγονότα. Συχνή ακόμη είναι η δυσκολία να πει είτε ο ένας είτε ο άλλος αυτό που αισθάνεται, την ώρα που το αισθάνεται ,για να αποφύγει τη σύγκρουση. Δυστυχώς ο κάθε ένας προσπαθεί να διορθώσει τα λάθη με άλλα λάθη .Τέλος ,αυτό που παίζει επίσης σημαντικό ρόλο είναι η έλλειψη προσαρμοστικότητας και ο φόβος στις ατομικές και οικογενειακές αλλαγές.
Αυτό που έχουμε να προτείνουμε για τη σωστότερη και αποτελεσματικότερη στάση απέναντι στο αδιέξοδο μιας σχέσης μεταξύ δύο ατόμων, είναι πως πρέπει και οι δύο πλευρές να σκεφτούν ότι οι αποφάσεις που καλούνται να πάρουν δεν είναι εύκολες και χρειάζονται αρκετό χρόνο για να τις συνειδητοποιήσουν. Μερικές φορές αυτό που τους δυσκολεύει είναι ότι δεν ξέρουν τι πραγματικά θέλουν και τι ζητούν τόσο από τον εαυτό τους όσο και από τον άλλον. Είναι καλύτερο να συνειδητοποιήσουν ποιοι είναι ώστε να μπορούν να αποδεχτούν και να συζητήσουν τις δυσκολίες τους και τις αντιφάσεις τους χωρίς ενοχές και αυτοεπικρίσεις. Τέλος αυτό που βοηθάει σημαντικά στο να αποφεύγουν τα αδιέξοδα σε κάθε είδους σχέση είναι εκτός από την επικοινωνία ,η ανάληψη των ευθυνών που προκύπτουν για τον καθένα και η ψύχραιμη διαχείριση όλων των γεγονότων της ζωής.
Η ψυχολογία του άνδρα και πατέρα μετά το διαζύγιο.
Όταν το ζευγάρι σπάει στα δύο, ο άντρας νιώθει τρομερά ευάλωτος σε ότι αφορά την εικόνα του πατέρα. Ο τρόπος που βλέπει τον ρόλο του μέσα στην ρήξη τον ενοχοποιεί απέραντα και αρχίζει να μπαίνει στην κατάσταση του ανθρώπου που χάνει τα παιδιά του. Έτσι, συχνά οι άνδρες δίνουν την εντύπωση ότι δεν δίνουν σημασία στη διαρκή δυσφορία που τυχόν χαρακτηρίζει την σχέση ενός ζευγαριού. Κάνουν λοιπόν πολύ συχνά το λάθος να αντιστέκονται στο χωρισμό ή προτείνουν μέχρι και επανασύνδεση όταν το διαζύγιο εισβάλει για τα καλά στη ζωή τους. Αγαπούν τόσο τα παιδιά τους και όταν δεν έχουν καταφέρει να αποκηρύξουν το ρόλο της μητέρας τους δεν τους περνάει στην αρχή τουλάχιστον από το μυαλό να εμφανιστούν ως ανταγωνιστές.
Όταν ένας άντρας ζει απλά οικογενειακά και μαθαίνει το «επάγγελμα» του πατέρα ανάλογα με τις περιστάσεις και την εξέλιξη των παιδιών χωρίς να βάζει και πολλά ερωτήματα στον εαυτό του για το τι τελικά σημαίνει ο ρόλος του πατέρα είναι έτοιμος να βιώσει το διαζύγιό του σαν κάτι το εντελώς ακατανόητο. Ξυπνάει μέσα του ένας αρχέγονος φόβος ότι δεν ξέρει ποιός είναι από τη στιγμή που η θέση του δεν είναι πια ξεκάθαρα καθορισμένη από τη μητέρα. Οι περισσότεροι πατεράδες ανακαλύπτουν με την ευκαιρία του διαζυγίου τους πόσο σημαντικό είναι το πατρικό έργο καθώς και το βάθος των συναισθημάτων τους για τα παιδιά τους. Μέσα στη βαθύτατη αγωνία τους αισθάνονται να τους κατακλύζει μια τέτοια αγάπη που είναι πέρα από τα λόγια τη στιγμή που τα παιδιά τους κάνουν ακριβώς την ίδια ανακάλυψη!
Ταυτόχρονα υπάρχει και ο φόβος. Ένας ανομολόγητος φόβος που τον έχει δημιουργήσει η κοινωνία ότι ο πατέρας «δε χρειάζεται και τόσο» στην ανατροφή των παιδιών. Έτσι στη διαδικασία του διαζυγίου οι άντρες βασανίζονται από τρομερά αντιφατικές σκέψεις σχετικά με το τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουν.
Νιώθουν «καταδικασμένοι» να δείξουν πρωτοτυπία και επινοητικότητα για να συμφιλιώσουν αυτή την άποψη- που είπαμε παραπάνω- με το δίκαιο αίσθημα ότι τα παιδιά χρειάζονται και τους δύο γονείς τους.
Η ιδέα της σύγκρουσης για κάποιους είναι πολύ άδικη.
Οι περισσότεροι όμως φτάνουν στο σημείο να ισχυρίζονται «ότι δίνουν μάχη για τα παιδιά». Σ' αυτή την περίπτωση αυτό που φοβούνται και γι' αυτό παλεύουν είναι να μην παραγκωνιστούν.
Για κάποιους άλλους το διαζύγιο είναι η αιτία που τους ωθεί να σκεφτούν καλύτερα για αυτά που χρειάζεται να γίνουν για να μη βρεθούν τα παιδιά στη θέση του θύματος. Το διαζύγιο δηλαδή εδώ, είναι κάτι που συγκλονίζει, που τους βγάζει από το καβούκι και τους βοηθά να καταλάβουν την πραγματικότητα, να ανακαλύψουν πόσο ευάλωτοι είναι και- κάνοντας μια καλή αρχή- να το αποδεχτούν.
Η ευαισθησία είναι το λάβαρο του καλού πολεμιστή!
Το διαζύγιο λοιπόν δεν είναι μια μάχη που πρέπει να φτάσει μέχρις εσχάτων, όπου ο ένας κερδίζει τα πάντα κι ο άλλος χάνει τα πάντα. Νικητής είναι αυτός που παύει να το αντιμετωπίσει σαν πεδίο μάχης, αλλά το καταφέρνει όταν παύει να νικάει το φόβο του.
Πρώτη περίπτωση διαζευγμένου άνδρα.
Ο Φ., παιδί χωρισμένων γονέων (μετά την εγκατάλειψη του πατέρα του σε ηλικία πέντε ετών), παντρεύτηκε σε νεαρή ηλικία. Πολύ σύντομα, μετά το γάμο τους απέκτησαν με τη σύζυγό του τρία παιδιά. Ο Φ. εργαζόταν ως υπάλληλος σε εργοστάσιο ξυλείας και το εισόδημά του ήταν τέτοιο ώστε δεν έλειπε ποτέ τίποτα από την οικογένειά του. Κάποια στιγμή θέλοντας να αντιδράσει στην άδικη μεταχείριση εναντίον του, αποφάσισε να ανοίξει μια δική του επιχείρηση. Η σύζυγός του ήταν γνώστης αυτής της κατάστασης και επειδή την ενδιέφερε να αποκτήσει οικονομική επιφάνεια, δέχτηκε να κάνει κάτι τέτοιο. Ύστερα από κάποια θεομηνία, η επιχείρηση που βρισκόταν ακόμη στα σκαριά, καταστράφηκε ολοσχερώς.
Ο Φ. μόλις που πρόλαβε να σταματήσει τα δάνεια από τις τράπεζες ώστε να μην έχει να ξεχρεώνει υπέρογκες δόσεις. Όμως η σύζυγος δεν ήθελε να ζήσει με αυτόν τον τρόπο. Έτσι έβγαλε αντίγραφα όλα τα χαρτιά που αφορούσαν το σύζυγό της και κίνησε αμέσως διαδικασία διαζυγίου. Απαίτησε από τον Φ. να φύγει αμέσως από το σπίτι παρ' όλο που έπαθε όλη αυτήν την καταστροφή και τα παιδιά του τον αγαπούσαν υπερβολικά. Ο Φ., χωρίς εργασία και χωρίς σπίτι αναγκάστηκε στην αρχή να φιλοξενείται στα σπίτια διαφόρων φίλων. Στο δικαστήριο, η σύζυγος ισχυρίστηκε ότι ο Φ. έβγαζε πολλά χρήματα με βάση παλαιότερη φορολογική δήλωση στην οποία φαινόταν ότι είχε πολύ μεγάλα εισοδήματα. Το δικαστήριο επέβαλε στον Φ. μία τεράστια διατροφή, λέγοντας ότι είναι πολύ νέος και ότι μπορεί να βρει ακόμη και δύο εργασίες για να συντηρεί τα παιδιά του. Η σύζυγος κινούσε αμέσως διαδικασία, αν ο Φ. καθυστερούσε έστω και μια μέρα την καταβολή της διατροφής.
Ο Φ. πράγματι κατόρθωσε να βρει μια αξιοπρεπή δουλειά για να καταφέρει να συντηρεί τα παιδιά του. Επειδή όμως ο ίδιος δεν μπορούσε να συντηρηθεί με τα λίγα χρήματα που απέμεναν αναγκάστηκε να στήσει μια μικρή σκηνή στον Χορτιάτη και να μένει εκεί, εδώ και ένα χρόνο, χωρίς θέρμανση χωρίς ρεύμα, πόσιμο νερό και αποχέτευση. Όλες αυτές τις ανάγκες τις καλύπτει η μητέρα του τα Σαββατοκύριακα, σε ένα μικρό χωριό σε κάποιο κοντινό νομό, όπου διαμένει πολύ φτωχικά. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά μια μέρα, ο Φ. απογοητευμένος, στεναχωρημένος και απελπισμένος από όλη αυτήν την κατάσταση, έπαθε κάποιο εργατικό ατύχημα και έκοψε το χέρι του. Η σύζυγος όταν πήγε στο νοσοκομείο του είπε ότι μπορεί ακόμα να δουλεύει με το άλλο χέρι για να δίνει την διατροφή!
Δεύτερη περίπτωση διαζευγμένου άνδρα
Ο Π. Ήταν περίπου ένα χρόνο παντρεμένος με ένα παιδί η σύζυγός του μια μέρα του Σεπτέμβρη σηκώθηκε και έφυγε από το σπίτι και πήρε μαζί της και το παιδί τους. Από τότε της έστειλε δύο φορές χαρτί με τον κλητήρα να επιστρέψει στο σπίτι αλλά δεν έγινε τίποτε. Μέχρι σήμερα έχει δει δύο φορές το παιδί του. Έκανε αίτηση για ασφαλιστικά μέτρα χωρίς όμως το δικαστήριο να στηριχθεί στην πραγματική αιτία του χωρισμού. Η πρόεδρος έβγαλε απόφαση ότι ο Π. πρέπει να δίνει διακόσια πενήντα ευρώ στην πρώην σύζυγο και προσωπικά έξοδα και διακόσια πενήντα ευρώ για το παιδί το οποίο μεγαλώνει η μητέρα της συζύγου ενώ η ίδια διατηρεί σχέση με κάποιον άλλο άνδρα.
Τρίτη περίπτωση διαζευγμένου άνδρα
Ο Κ. ήταν παντρεμένος κάποια χρόνια με την σύζυγό του και διέμεναν στην Κρήτη λόγω εργασίας του Κ. Απέκτησαν ένα κοριτσάκι τρεισήμισι χρόνων. Ξαφνικά η σύζυγος αποφάσισε να εγκαταλείψει το σπίτι χωρίς ουσιαστικό λόγο και έφυγε από το νησί μετακομίζοντας στην Θεσσαλονίκη. Πριν φτάσει στον χωρισμό τους, προκαλούσε τεχνητές κρίσεις μεταξύ τους, αρνούμενη να συμμετέχει σε οποιαδήποτε κοινωνική και επαγγελματική ή άλλη δραστηριότητα, αναθεματίζοντας το μέρος, τους ανθρώπους και τον ίδιο τον Κ. Μετακόμισε στην Θεσσαλονίκη από όπου κατάγεται και εγκαταλείποντας ένα αξιοπρεπέστατο σπίτι, μία επιχείρηση σε δημιουργία και έναν πατέρα χίλια χιλιόμετρα μακριά από το παιδί του. Η αιτιολογία που προέβαλε ήταν ότι ήθελε να χωρίσουν και ότι ήθελε να ανέβει κοινωνικά αλλά δεν ήθελε διαζύγιο σε περίπτωση που το μετανιώσει. Στις επικρίσεις του Κ. για να βλέπει το κοριτσάκι του, δεν του επιτρέπει να το βλέπει παρά μόνο μία εβδομάδα γιατί «το παιδί κοιμάται με τη μαμά και θα διαταραχθεί η ρουτίνα του αν αλλάζει συνέχεια περιβάλλον». Ο Κ. υποχρεώνεται να πληρώνει πολλά ευρώ σε εισιτήρια και φυσικά να μην καθυστερεί ούτε μια μέρα το ποσό της διατροφής. Ο Κ. σήμερα παίρνει αντικαταθλιπτικά και η εργασία του πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου