ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Ε. ιατρός

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΖΩΗΣ ΣΤΗΝ ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ
ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΑ ΔΡΑΜΑΤΙΖΟΜΕΝΑ ΣΤΗ ΒΕΡΟΙΑ
Ευάγγελου Βασιλείου, ιατρού

Κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ.), ως υγεία νοείται η: ‘ισόρροπη ευεξία σώματος, πνεύματος, ψυχής και κοινωνικής καταστάσεως’.
Η κοινωνική παράμετρος τοποθετήθηκε στον ορισμό αυτό του Παγκόσμιου Οργανισμού υγείας για να τονίσει την επίδραση της κοινωνικής ανισορροπίας στο σύνολο της υγείας.
Κατά τους ψυχολόγους, κοινωνιολόγους και παιδαγωγούς η πολιτική συνήδειση του παιδιού οικοδομείται από 4 μέχρι 11 χρονών. Και όταν λέμε πολιτική συνείδηση, δεν εννοούμε την κομματική αλλά το πώς θα πολιτεύεται το παιδί, όταν θα ενηλικιωθεί απέναντι στην κοινωνία, τους συνανθρώπους του και τους διάφορους κοινωνικούς φορείς.
Είναι γνωστό ότι το παιδί σ’αυτή την προ-εφηβική ηλικία (4-11 χρονών), σαν την προνύμφη του μεταξοσκώληκα, αθροίζει εμπειρίες και βιώματα τα οποία θα ξετυλίξει αργότερα και θα υφάνει τη ζωή του.
Επίσης, είναι γνωστό ότι για να κτίσει, το παιδί, την προσωπικότητά του έχει ανάγκη προτύπων, απλών καθημερινών, χειροπιαστών ή ιδεατών και συνθετικών από την μελέτη και τις γνώσεις που αποθησαυρίζει. Άρα, καταλυτικό ρόλο στην ηλικία αυτή παίζει το πρότυπο του γονέα και του δασκάλου.
Για να οικοδομήσει, ο νέος, την προσωπικότητά του χρειάζεται ιδανικά και αυτά είναι η αγάπη, ακόμα και για τον εχθρό του, όπως δίδαξε ο Χριστός, η ειλικρίνεια, η εντιμότητα, η έφεση για παραγωγική εργασία, ο αλτρουισμός, το πνεύμα θυσίας και άλλα.
Αυτά θα τα πάρει μέσα από μια αρμονικά λειτουργούσα οικογένεια και ένα αντιαυταρχικό και ήρεμο οικογενειακό και σχολικό περιβάλλον.
Αν στερηθεί των παραπάνω ιδανικών και προτύπων παρουσιάζει το σύνδρομο του ‘φόβου μπροστά στην ελευθερία’, όπως το περιγράφει ο Ερικ Φρομ στο ομόνυμο έργο του.
Πρέπει να σημειώσουμε εδώ, ότι κούφια λόγια ή διδαχές χωρίς αντίκρυσμα δεν έχουν καμία σημασία αλλά μετρά κυρίως το ζωντανό παράδειγμα ήθους και αρετής που εκπέμπει προς το παιδί ο γονιός, ο δάσκαλος και οι άλλοι κοινωνικοί παράγοντες και φορείς που διαμορφώνουν χαρακτήρες και συνειδήσεις.
Αν το παιδί βρεθεί αντιμέτωπο μ’ένα νοσηρό, καταπιεστικό ή αυταρχικό οικογενειακό ή σχολικό περιβάλλον, του ανοίγονται δύο δρόμοι, αδιέξοδοι: ή να υποταχθεί ή να αντιδράσει. Και στην μεν πρώτη περίπτωση μπαίνει μέσα του το σπέρμα του υποτακτικού ή του ραγιά ενώ στη δεύτερη του αναρχικού, του μηδενιστή ή του επαναστάτη χωρίς αιτία. Τις μέρες αυτές, ζούμε καθημερινά, το φαινόμενο της Βέροιας ή το δράμα του δυστυχούς εντεκάχρονου, μικρού Άλεξ, που η τύχη του αγνοείται εδώ και πέντε μήνες και οι πάσης κατηγορίας επαΐοντες-ειδήμονες (ψυχολόγοι, ψυχίατροι, κοινωνιολόγοι, νομικοί, ντετέκτιβ, δημοσιογράφοι, κ.α.) προσπαθούν να μας αναλύσουν, να μας εξηγήσουν και να βρουν τις αιτίες του αλλά λυπάμαι, να πω, ότι οι προσεγγίσεις τους είναι επιδερμικές.
Δικάζουν και καταδικάζουν τα πέντε παραβατικά παιδιά ηλικίας 12 μέχρι 14 χρονών που ενέχονται στην εγκληματική ενέργεια εναντίον του Άλεξ και δεν αναφέρουν τίποτε για το οικογενειακό και κοινωνικό θερμοκήπιο που τα ανέθρεψε.
Ακούμε συνεχώς για τις μάνες και τους παππούδες των παιδιών αλλά πουθενά δεν φαίνεται η παρουσία του πατέρα. Λες και όλα αυτά τα παιδιά έπεσαν από τον ουρανό ή προέκυψαν από παρθενογέννεση. Κανένας δεν μας λέιε αν τα παιδιά αυτά μεγάλωσαν σε αρμονικά λειτουργούσες οικογένειες ή αν είναι παιδιά που όπως προαναφέραμε, στην κρίσιμη προ-εφηβική ηλικία, δηλητηριάστηκαν από νοσηρό οικογενειακό περιβάλλον.
Ποια ήταν τα πρότυπα που είχαν, ποια τα ιδανικά με τα οποία οπλίστηκαν; Ποια η ευθύνη της οικογένειας, της κοινωνίας; Καταδικάζουμε τα παιδιά και αθωώνουμε τις οικογένειές τους που είναι ηθικοί αυτουργοί των πράξεών τους. Μήπως οι μητέρες τους, που ο νόμος τις δίνει, σε περίπτωση διάλυσης της οικογένειας, τόσο εύκολα την επιμέλεια των παιδιών, γεννιτσαροποιούν τα παιδιά τους απέναντι στον πατέρα τους; Και σήμερα εισπράττουν τους καρπούς των πράξεών της ευγενικής αυτής προσπάθειας;!!!
Γιατί σ’ένα παιδί που του γκρεμίζεις το πρότυπο του γονέα, το οποίο πρέπει να έχει ψηλά, είναι ικανό να γκρεμίσει την κοινωνία, να την εκδικηθεί για τη δική του μοίρα.
Θα πρέπει να μας πουν οι ‘ειδήμονες’ ποια είναι η οικογενειακή κατάσταση των παιδιών, πως ανατράφηκαν, ποια ψυχικά ελλείμματα είχαν και πως αυτά επέδρασαν πάνω στην ψυχολογική τους κατάσταση.
Μας κρύβουν αυτά, σαν να πρόκειται για ύψιστα εθνικά μυστικά ή για ‘άκρως απόρρητα’ προσωπικά δεδομένα.
Μέσα απ’αυτή τη τραγωδία θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμο να βγουν τα κατάλληλα κοινωνικά μηνύματα και συμπεράσματα και να τα λάβει υπ’όψη της η Πολιτεία όταν νομοθετεί ή λαμβάνει μέτρα που αφορούν την οικογένεια και τη νεολαία.
Βασιλείου Ε., ιατρός, Δράμα, 10-07-2006